Είναι γνωστό σε λίγους το γεγονός ότι η Ισλανδία είναι η μόνη χώρα στον κόσμο η οποία ήταν ακατοίκητη μέχρι την ανακάλυψη της και πως εκεί εγκαταστάθηκαν Ορθόδοξοι Χριστιανοί μοναχοί. Οι πρώτοι κάτοικοι της Ισλανδίας ήταν Ιρλανδοί μοναχοί γύρω στα τέλη του 8ου αιώνα. Πως συνέβη αυτό;
Ο Ορθόδοξος Χριστιανισμός έφτασε αρχικά στην Ιρλανδία από τα μοναστήρια της Νότιας Ουαλίας. Ο Ουαλικός μοναχισμός ήρθε από την Γαλατία, εκεί έφτασε από την Αίγυπτο και την Παλαιστίνη, όπου καλλιεργήθηκε με παράδειγμα τον βίο του αγίου Ιωάννη του βαπτιστή και το Ευαγγέλιο. Παρόλα αυτά, ο Ιρλανδικός μοναχισμός ήταν ιδιαίτερος, γιατί δεν βασιζόταν μόνο στην απόσυρση από τον κόσμο, μα και σε εξορία μετανοίας.
Αυτό οδήγησε τους Ιρλανδούς μοναχούς στο να ταξιδέψουν σε όλο τον γνωστό και άγνωστο κόσμο. Τους οδήγησε στο να ζήσουν σε απομονωμένους βράχους των Ιρλανδικών ακτών ή στο να κάνουν μακρινά ταξίδια στα μοναχικά νησιά του Βόρειου Ατλαντικού, πλέοντας με απλές βάρκες, που ήταν φτιαγμένες από δέρματα τεντωμένα πάνω σε ένα ξύλινο κατασκεύασμα, τα γνωστά ως curach. Το ποιο γνωστό παράδειγμα είναι φυσικά ο άγιος Brendan( Μπρένταν), ο αποκαλούμενος ως “Ταξιδευτής”. Σε πρόχειρες αλλά ανθεκτικές στη θάλασσα βάρκες ταξίδευαν στις νήσους Hebride (κοντά στη Σκωτία) και στα Orkneys, έπειτα έπλεαν στα νησιά Shetland, στα νησιά Faeroe και στην Ισλανδία, και τελικά, πιθανόν, ποιο μακριά στην Γροιλανδία και την Vinland (Βόρεια Αμερική). Τα ίχνη τους τα ακολουθούμαι κυρίως με βάση τα κελιά και τις σπηλιές όπου κατοίκησαν και φέρουν τα ονόματα τους και από πατερικά κείμενα.
Στα Νορβηγικά ο ερημίτης αυτού του τύπου ονομαζόταν papi, στα Ιρλανδικά pap, pupa από την Ελληνική λέξη παπάς που σημαίνει πατέρας. Από τα Hebrides στο νότο, μέχρι την Ισλανδία στον βορρά, υπάρχει μια μεγάλη σειρά από τοποθεσίες οι οποίες φέρουν αυτό το όνομα. Πολύ συχνά ονόματα σαν αυτό αναφέρονται σε μικρότερα νησιά, που βρίσκονται πέρα από τις συνηθισμένες διαδρομές: το νησί Pabbey στα Outer Hebrides, το νησί Papa Vestray, ένα από τα ποιο απομονωμένα και μοναχικά νησιά των Orkneys, το νησί Papa Stour στα Shetland και το νησί Papey στην περιοχή Alftafjordr, στην ανατολική ακτή της Ισλανδίας, ένα νησί με απόκρημνους βράχους όπου η αποβίβαση είναι δύσκολη. Αυτό το νησί ανήκει σε εκείνο το είδος των νησιών που έλκυαν τους Ιρλανδούς ερημίτες. Άλλα ονόματα στην Ισλανδία φέρουν μαρτυρίες στα απομονωμένα τους σημεία, συχνά σε σπηλιές.
Αναφορές σε αυτούς τους αναχωρητές γίνονται στα Ισλανδικά χρονικά, στο Islendingabok και στο Landnamabok. Εδώ καταγράφεται πως όταν οι Νορβηγοί αποβιβάστηκαν αρχικά στην Ισλανδία, βρήκαν Χριστιανούς, «τους οποίους οι Νορβηγοί αποκαλούν πατέρες (papar), όμως έφυγαν μακριά γιατί δεν μπορούσαν να μείνουν μαζί με ειδωλολάτρες». Συνεχίζει λέγοντας πως «άφησαν πίσω τους Ιρλανδικά βιβλία, καμπάνες και ποιμαντικές ράβδους, από αυτά καταλάβαινε κανείς πως ήταν Ιρλανδοί.»
Παρόλα αυτά, οι πρώτες αναφορές σε αυτούς έρχονται γύρω στο έτος 825, όταν ο Ιρλανδός μοναχός Dicuil, ο οποίος τότε ζούσε στη Γαλλία, έγραψε ένα βιβλίο ονομαζόμενο De mensura orbis terrae. Σε αυτό, μιλάει για τα νησιά βόρεια της Σκωτίας και για την Θούλη, αναφέρεται σε Ιρλανδούς μοναχούς στην Ισλανδία. Τριάντα χρόνια πριν, το 795, όταν ο Dicuil ήταν πιθανόν ακόμη στην Ιρλανδία, μοναχοί του έδωσαν μια καταγραφή από τις εμπειρίες τους στον μακρινό Βορρά. Ερημίτες του είπαν για ένα νησί στον Βόρειο Ατλαντικό. Του είπαν πως βρίσκονταν στο νησί από τον Ιανουάριο μέχρι τον Ιούλιο και πως τις καλοκαιρινές νύχτες υπήρχε πολύ φως, ο ήλιος έδυε μα φαινόταν σαν να πηγαίνει απλώς πίσω από τους λόφους. Δεν σκοτείνιαζε, και μπορούσες να δεις για να εργαστείς σαν να ήταν μέρα. Κάποιος μπορεί να φανταστεί, συνεχίζει, πως αν κάποιος ανέβαινε στο ψηλότερο βουνό, θα έβλεπε πως ο ήλιος δεν χανόταν. Αναφέρουν παρακάτω, πως υπήρχε ανοιχτή θάλασσα γύρω αλλά στα βόρια του νησιού, μια ημέρα πλοήγηση μακριά, συνάντησαν την παγωμένη θάλασσα. Αυτή είναι η ποιο παλιά καταγραφή για την Ισλανδία και επιβεβαιώνει αυτό που μας λένε μετέπειτα Ισλανδικές πηγές για τους Ιρλανδούς αναχωρητές εκεί.
Ακόμη βρίσκουμε άλλα παλιά ίχνη Χριστιανισμού στην Ισλανδία. Ένας αριθμός από Νορβηγούς άποικους ήρθαν από την Νορβηγία στην Ιρλανδία και στα Hebrides και κάποιοι από αυτούς ασπάστηκαν την Χριστιανική πίστη του Κελτικού πληθυσμού ανάμεσα στον οποίο είχαν ζήσει. Ένας από αυτούς ήταν ο Helgi. Άλλος είναι ο Orlygr Hrappsson. Σύμφωνα με την καταγραφή στο Landnamabok, ήταν ένας Νορβηγός ο οποίος ανατράφηκε από έναν Ιρλανδό επίσκοπο στα Hebrides. Όταν αποφάσισε να πάει στην Ισλανδία, ο επίσκοπος του έδωσε αγιασμένο χώμα, ένα σιδερένιο καμπανάκι χειρός, ένα λειτουργικό βιβλίο και άλλα πράγματα, και του περιέγραψε το μέρος όπου θα έπρεπε να χτίσει τη φάρμα του και μια εκκλησία αφιερωμένη στον άγιο Columba. Ο Orlygr έφυγε εκτός πορείας και πρώτα αποβιβάστηκε στο Vestfirbir. Από εκεί έπλευσε νότια στο Kjalarnes, κάτω από το βουνό Esja, βρήκε το μέρος που αναζητούσε. Εκεί έχτισε το σπίτι του και μια εκκλησία αφιερωμένη στον άγιο Columba όπως του είπε ο επίσκοπος. Το κείμενο λέει πως ο Orlygr και οι συγγενείς του πίστεψαν πολύ στον άγιο Columba και μια μεταγενέστερη παράδοση προσθέτει πως οι θησαυροί της πρώτης εκκλησίας του, το κουδούνι και το βιβλίο, υπήρχαν ακόμη το 13ο αιώνα.
Έπειτα ένας άλλος άποικος της ειδωλολατρικής εποχής, ο Asolfr Alskik, φαίνεται πως επιχείρησε να εισάγει τον Ιρλανδικό Χριστιανισμό στην Ισλανδία. Η αναφορά για αυτόν στο Landnamabok ατυχώς δεν είναι ξεκάθαρη. Φαίνεται πως με την ομολογία της πίστης του οι ειδωλολάτρες τον δίωκαν από το ένα μέρος στο άλλο στα νότια της χώρας. Φαίνεται πως ήταν ένας ήσυχος, ειρηνικός και αγαπητός άνθρωπος ο οποίος προτιμούσε να παραδοθεί από το να πολεμήσει. Τελικά εγκαταστάθηκε στο Akranes και έζησε εκεί μέχρι το θάνατο του σαν ερημίτης και τον φρόντιζε ένας Χριστιανός φίλος του.
Αυτοί οι ερημίτες ασκούσαν επιρροή σε κάποιες περιοχές ειδικά στο νότο και βόρεια του Reykjavik. Παρόλα αυτά η πίστη τους δεν στράφηκε ενάντια στους παγανιστές.
Το 999 (κατά την παράδοση το 1000) υπό τον βασιλιά Olaf Tryggvason της Νορβηγίας έγινε αποδεκτός ο Χριστιανισμός στην Ισλανδία. Ο βασιλιάς Olaf, μεγαλωμένος στη Ρωσία, βαπτισμένος στα Νησιά Scilly στην ακτή της Κορνουάλλης (η βασιλεία του επικυρώθηκε στο Andover της νότιας Αγγλίας το 994 ή το 995 από τον άγιο Alphege) επέμενε στο να γίνουν όλοι οι άνθρωποι του Χριστιανοί. Τον Ιούνιο του 999, εκατόν τριάντα χρόνια μετά τη δολοφονία του Edmund, η Ισλανδία αποδέχτηκε τις απαιτήσεις του Νορβηγού βασιλιά.
Είναι η δόξα της Ισλανδίας το ότι είναι η μόνη χώρα στον κόσμο της οποίας οι πρώτοι κάτοικοι ήταν Ορθόδοξοι Χριστιανοί μοναχοί. Είναι επίσης τραγικό το ότι η Ισλανδία άργησε να εισέλθει στην Ορθόδοξη πίστη και εισήλθε τον καιρό που η αληθινή πίστη πέθαινε στην Δυτική Ευρώπη.
Σήμερα στο Reykjavik της Ισλανδίας υπάρχει η Ορθόδοξη Ρωσική ενορία του αγίου Νικολάου.
αγγλικό κείμενο
http://orthodoxengland.org.uk/oeiceland.htm
μετάφραση orthodoxy-rainbow
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου